| | | | Met trots presenteert de Dutch Type Library het nieuwe, uiterst veelzijdige schreeflettertype dtl Valiance, ontworpen door de bijzonder getalenteerde en gelauwerde Finse letterontwerpster Hanna Hakala. De productie van dtl Valiance begon in 2007, toen Hanna haar mastertitel behaalde aan de fameuze TypeMedia opleiding van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag (kabk). Na tien jaar van polijsten, testen, herziening en verbetering is dtl Valiance nu verkrijgbaar in alle actuele fontformaten. dtl Valiance is geschikt voor iedere denkbare typografische toepassing: van tijdschriftvormgeving tot website-ontwerp en van boektypografie tot huisstijlontwikkeling. Dit unieke lettertype kan worden toegepast door ontwerpbureaus en in kantooromgevingen. Haar klassieke, tijdloze, stevige doch elegante ontwerp maken dtl Valiance erg geschikt voor gebruik op hoge resolutie, zoals laserbelichters, maar ook voor apparatuur met een relatief lage resolutie, zoals computerschermen en laserprinters. De karaktersets die dtl Valiance ondersteunt, omvatten alle West-, Oost-, en Centraal-Europese talen, naast Cyrillisch (inclusief Bulgaarse en Servische varianten). In de afgelopen 27 jaar heeft de Dutch Type Library een bijzonder gerespecteerde reputatie opgebouwd op het gebied van huisstijllettertypen. dtl ontwikkelde exclusieve lettertypen voor de Europese Unie, Museum Boijmans Van Beuningen Rotterdam en het Gemeentemuseum Den Haag. Verder voorzag de Dutch Type Library huisstijllettertypen voor de beurs van New York (nyse), Duitslands Phoenix Television Broadcasting Company, de Diamond Trading Company (voorheen De Beers), Emerson Electronics, Rijksmuseum Amsterdam, Keflavik International Airport (IJsland), Finlands grootste dagblad Helsingin Sonamat en vele andere bedrijven, banken, museums en kranten over de gehele wereld. Naast de uitgelezen ontwerpaspecten, veelzijdigheid en vooruitstrevende technische kwaliteiten is ook de exclusiviteit van de dtl lettertypen een belangrijke factor voor hun succes. Een criticus schreef eens op het web dat er net zo weinig typografische toepassingen van dtl lettertypen te vinden zijn als Lamborghinis te zien zijn op de weg. Dit is een juiste observatie en een correcte vergelijking: dtl lettertypen and Lamborghinis zijn geen producten voor de massa. Echter, het lijdt geen twijfel dat dtl Valiance haar exclusieve en unieke plaats zal veroveren in de typografische markt. Speciaal voor de goody bag van de ATypI Amsterdam conferentie in 2013 publiceerde de Dutch Type Library Notes on the Design of dtl Valiance Cyrillic. In dit boekje presenteert Hanna Hakala een verzameling van aantekeningen die zij maakte tijdens het ontwerpproces van dtl Valiance. Deze beknopte publicatie voorziet letterontwerpers met duidelijke richtlijnen voor het ontwerpen van Cyrillische karakters en bevat verder historische achtergrondinformatie. Vier jaar geleden waren de reacties op Notes on the Design of dtl Valiance Cyrillic erg positief, zoals deze van een manager van ’s werelds grootste fontdistributeur: ‘You produced an excellence type specimen and story on Cyrillic letterforms. It is wonderfully done, and a true pleasure to read and absorb.’ Branding- en ontwerpbureaus die in dtl Valiance zijn geïnteresseerd kunnen een gratis exemplaar van Notes on the Design of dtl Valiance Cyrillic aanvragen. Hiervoor kan de Dutch Type Library worden gecontact via e-mail. Dit e-mailadres kan ook worden gebruikt voor verdere vragen over dtl Valiance. Versie 6 van dtl OTMaster (otm) is vanaf nu verkrijgbaar en tot 1 juni 2016 geldt een 25% introductiekorting. otm, dat wordt ontwikkeld door urw++ in nauwe samenwerking met de Dutch Type Library, is de absolute top op het gebied van fonttools en maakt het mogelijk om OpenType en TrueType fonts te inspecteren, te testen, te verbeteren, en uit te breiden. Ongeacht het programma waarmee fonts worden ontworpen en gegenereerd, zoals dtl FontMaster, FontLab Studio, Glyphs, en RoboFont, biedt otm 6 een groot extra aantal geavanceerde opties voor het optimaliseren van fonts. Het is bijvoorbeeld mogelijk om de binaire tabellen te bewerken met behulp van een grafische gebruikersinterface. otm 6 bevat een Glyph Editor voor het testen en verbeteren van contouren, die zelfs kan worden gebruikt voor het ontwerpen van additionele karakters. Er is een overvloed aan functionaliteit in otm 6; zo zijn er bijvoorbeeld de ‘kern’ Table Viewer voor het controleren en optimaliseren van kerning paren en een ‘gsub’/‘gpos’’ Viewer voor het testen van de openType Layout tabellen en in het geval van ‘gpos’ kunnen er ook aanpassingen worden gemaakt. otm 6 maakt het mogelijk om alle glyphs in een font te bekijken, van de contourpunten tot en met de hinting. Met de Side by Side Viewer kunnen de glyphsets van verschillende fonts worden vergeleken, en de Embedded Bitmap Viewer en de Glyph Viewer maken het mogelijk om de specifieke aspecten van iedere glyph nader te onderzoeken. De Table Comparator en de Consistency Checker maken het eenvoudiger om fonts in een lettertypefamilie hetzelfde te laten functioneren onder verschillende besturingssystemen. Met behulp van voornoemde ‘gsub’/‘gpos’’ Viewer en ‘kern’ Table Viewer kan gedetailleerd onderzoek van, en aanpassingen aan de OpenType Layout features worden gemaakt, zoals de kerning en (contextuele) substituties door bijvoorbeeld ligaturen. De Text Viewer is een uitgebreide en bijzonder geavanceerde omgeving om OpenType Layout features te testen in een tekstomgeving, d.w.z. inclusief de interactie tussen de verschillende features. dtl OTMaster heeft namelijk de innovatieve HarfBuzz OpenType Layout engine onder de motorkap en dat maakt het testen van complexe schriftsoorten zoals Arabisch of Devanagari mogelijk. Hiervoor kan gebruik gemaakt worden van speciale teksten, de schrijfrichting kan worden aangepast, en de features kunnen apart van elkaar worden in- en uitgeschakeld. De uitkomsten kunnen worden vastgelegd in pdffen. Bovenop al deze functionaliteit komt de optie om OpenType Layout features files (met afdko syntax) te im- en exporteren. Bij het importeren vindt subsetting plaats, wat inhoudt dat features die niet overeenkomen met de karakterset van een font worden verwijderd. Dit is mogelijk doordat de programmeurs van urw++ de functionaliteit van de afdko hebben uitgebreid. dtl OTMaster is verkrijgbaar voor Mac os X –versie 6 is volledig geoptimaliseerd voor Retina– Windows, en Linux. Alle downloads bevatten de otm handleiding in pdf formaat. Een gebruikerslicentie voor otm 6 kost normaal € 255,– maar wordt tot 1 juni 2016 geleverd met 25% korting, oftewel €191,25 via dtl’s FontTools Shop. Gratis ‘Light’ (3.6) versies zijn te downloaden van de FontMaster website. Op 6 februari 2007 verschenen zes regionale kranten van uitgeverij Wegener voor het eerst in tabloid formaat (zie ook dit nieuws. Een zevende editie werd sinds eind 2006 al gedrukt op het kleinere formaat. De overgang verliep technisch soepel op het Hermes opmaaksysteem en de nieuwe tabloids werden overwegend positief ontvangen. Voorafgaand aan de omzetting naar tabloid formaat hadden grafisch ontwerpers van Wegener, merkendeskundigen en lettertypenexperts van de Dutch Type Library meer dan een jaar samengewerkt om de vormgeving van de zeven edities te vernieuwen. Tezamen vormen deze edities met zo’n miljoen tabloids per dag één van de grootste kranten in de wereld en daardoor heeft de vormgeving ervan behoorlijk wat impact. Alle toegepaste lettertypen werden ontwikkeld door de Dutch Type Library. De nieuwe lettertypen werden speciaal ontwikkeld voor toepassing in kranten: dtl Porta News werd ontworpen door de Kroatische letterontwerper Nikola Djurek, en dtl Caspari News en dtl Albertina Headline werden ontwikkeld door de dtl Studio. Voor sommige redactionele stukken werd dtl Albertina toegepast. Voorafgaand aan het herontwerp vonden verschillende intensieve leesbaarheidsonderzoeken onder groepen lezers plaats. De uitkomst was een klare overwinning van dtl Porta op Swift, het lettertype dat totdantoe het meest was toepast door uitgeverij Wegener. dtl’s oprichter Frank E. Bloklend ontwierp de zeven nieuwe krantentitels. Uitgangspunt daarbij was de standaardisatie, modernisering en technische verbetering van de bestaande krantentitels, zonder dat de indentiteit te veel werd veranderd. Dat laatse was een voorwaarde van uitgeverij Wegener, dat daarmee tegemoetkwam aan de voorkeuren van de ‘lokale’ redacteuren en journalisten. In 2012 werd het ontwerp van de Wegener-dagbladen nog verder geoptimaliseerd. Een special daartoe gevormde werkgroep, geleid door grafisch ontwerper Erik Gigengack en geadviseerd door krantenspecialist Mark Porter werkte in totaal zo’n driekwart van een jaar hieraan. Toentertijd waren dtl Caspari News en dtl Porta News al in gebruik, zoals hierboven gememoreerd, maar met beperkte sets van stijlen en gewichten voor de lopende tekst en kleinformaat koppen. Beide lettertypen werden uitgebreid met additionele fonts voor tekstformaat én met geheel nieuwe displayversies, die ind plaats kwamen van de dtl Albertina en dtl Albertina Headline fonts. Sommige van de nieuwe fonts worden nu ook door uitgeverij Wegener op het web toegepast in @font-face formaat. De eerste reacties van lezers en producenten van de Wegener-dagbladen op de nieuwe dtl ‘News’ lettertypen zijn erg enthousiast. De complete serie van dtl Caspari News en dtl Porta News fonts zijn nu ook beschikbaar voor de eindgebruikersmarkt en verkrijgbaar via dtl’s webwinkels. Een speciale letterproef op tabloidformaat, die oorspronkelijk geproduceerd was voor de goody bag van de ATypI Amsterdam 2013 conferentie, is op aanvraag verkrijgbaar bij de Dutch Type Library. Op zaterdagavond 12 oktober 2013 vond het diner van de ATypI conferentie plaats in het sfeervolle Winter Garden restaurant van Grand Hotel Krasnapolsky in Amsterdam. Meer dan 300 conferentiegangers genoten van het uitstekend verzorgde buffet, dat was gesponsord door Adobe. Het hoogtepunt van de avond was de presentatie van de derde Dr. Peter Karow Award for Font Technology & Digital Typography (kortweg pka) aan Dr. Donald E. Knuth.
Grand Hotel Krasnapolsky in Amsterdam
Bij de ingang van het Winter Garden restaurant ontving iedereen een aandenken in de vorm van een 56 pagina’s dik boekje met als titel Digital Typography & Artificial Intelligence. Hierin beschrijft software-pionier Dr. Peter Karow, oprichter van het bedrijf urw Software & Type GmbH begin jaren zeventig en vooral bekend én beroemd vanwege het ikarus formaat, hoe digitale typografie het letterontwerpen en tekst-layout heeft beïnvloed. Het heeft de productie van fonts en het zetten van tekst compleet veranderd.
Detail van Dr. Karow’s Digital Typography & Artificial Intelligence
Voorafgaand aan de feitelijke presentatie gaf dtl oprichter en initiatiefnemer van de pka, Frank E. Blokland, een korte rede waarin hij de geschiedenis en achtergrond van de prijs besprak, alsmede de voorgaande winnaars, Dr. Peter Karow (in 2003) en Thomas Milo (2009), noemde. Ook ging hij in op de fijne samenwerking met Adobe dit jaar. Blokland legde verder nadruk op de interactie tussen techneut/wetenschapper en artiest, welke de pka karakteriseert. In de beginjaren van Adobe, toen het PostScript formaat werd ontwikkeld, had John Warnock sterke banden met de wereld van het grafisch ontwerpen en uitgeven. Blokland citeerde uit een e-mail van David Lemon, Adobes Senior Manager of Type Development, uit 2012: ‘[…] toen John als gevolg van Adobes succes geld ging verdienen, gaf hij behoorlijk wat daarvan uit aan zeldzame boeken. Toen hij een editie van Kelmscott Chaucer op de kop tikte, nam hij die mee naar Adobe zodat het team van letterontwerpers erin kon bladeren. Dat is niet iets dat een gewone “computer-wetenschapper” zou doen.’
Frank E. Blokland tijdens zijn inleiding
Blokland betoogde onverbloemd zijn bewondering voor Hermann Zapf, die al in een vroeg stadium het gebruik van moderne technologie voor (het ontwerpen van) lettertypen en typografie omarmde. Het kwam tot een nauwgezette samenwerking tussen Dr. Knuth en Hermann Zapf, die resulteerde in vriendschap. Deze samenwerking dateert van vóór de ontwikkeling van de Euler types in Metafont in opdracht van de American Mathematical Society. Dr. Karow ontwikkelde het hz-programma voor ‘paragraaf-compositie’ samen met Hermann Zapf (vandaar ‘hz’). The basiseigenschap van het hz-programma is het analyseren van alle regels in een bepaalde paragraaf in één keer, zoals beschreven door Dr. Knuth in Metafont.
David Lemon (rechts) toonde de oorkonde voordat hij deze uitreikte aan Dr. Knuth
En toen was het tijd voor de feitelijke presentatie van de pka aan Dr. Knuth. David Lemon las de tekst van de oorkonde voor en vervolgens gaf hij deze aan Dr. Knuth. Vervolgens overhandigde Dr. Karow de facsimile van de Delftse Bijbel uit 1477, de eerste Nederlandstalige bijbel die in de Lage Landen werd gedrukt. Dit was een heel speciaal moment; de twee pionieren en briljante geesten samen op het podium –vooral als men zich realiseert dat Dr. Knuth een lange reis moest maken en Dr. Karow zelden of nooit conferenties bezoekt. Er zullen niet veel gelegenheden meer komen waar beide mannen tezamen te zien zijn, als die er al komen.
Dr. Karow (rechts) overhandigde de facsimile van de Delftse Bijbel uit 1477
Dr. Knuth kreeg een staande ovatie van het ATypI-publiek. En zoals Nicole Miñoza schrijft op Adobes typeblog: ‘Het was een popsterrenmoment passend bij Dr. Knuths briljante carrière en significante samenwerkingen. De auteur van het monumentale, uit meerdere delen bestaande Art of Computer Programming liet de zaal hard lachen toen hij met een glinstering in de ogen dit werk aanprees. Dr. Knuth omarmde het publiek toen toen hij stelde dat hij het geweldig vond om oude vrienden op de conferentie te ontmoeten, maar dat het bovenal inspirerend was om zoveel jonge creatieve mensen te zien die de volgende generatie vertegenwoordigen.’
|
---|